Cömertlik nedir?

Güzel huylardan biri. El açıklığı, malı, parayı hayırlı yerlere dağıtmaktan lezzet almak, İslamiyetin emrettiği yerlere seve seve vermek. Cimriliğin zıddı. Cömertliğe Arapça cud ve sehavet denir.

Cömertlik iyi huyların en yükseklerindendir. Ayet-i kerimelerde ve hadis-i şeriflerde övülmüştür. Cömertlikten birçok güzel huylar doğar. Bunlardan sekizi meşhurdur: 1. Kerem; herkese faydalı işleri, para yardımı yapmasını sevmektir.

2. İsar; kendi muhtac olduğu malı, muhtac olan başkasına verip, yokluğuna kendisi sabretmektir. İyi huyların çok kıymetlisidir. Bu huy Kur’an-ı kerimde övülmüştür. Eshab-ı kiramın hali böyleydi. 3. Affetmek; düşmandan veya suçludan intikam almaya, karşılığını yapmaya gücü yeterken, yapmamaktır. Kötülüğe iyilikle karşılık vermek, aftan iyi olur.

4. Mürüvvet; muhtac olanlara lazım olan şeyleri vermektir. Başkalarına iyilik etmesini sevmektir. 5. Vefa; tanıdıklara arkadaşlara geçim işlerinde yardımcı olmaktır.

6. Müsavat; tanıdıkları, arkadaşları nimetlerine ortak kılmak, iyi geçinmektir. 7. Semahat; vermesi lazım ve şart olmayan şeyleri seve seve vermektir.

8. Müsamaha; terk etmesi lazım olmayan şeyleri başkasına faydalı olmak için terk etmektir. Başkasının kabahatini görmemezlik demektir.

Cömertlik, israf ile cimrilik arasında orta bir durumdur. Cömert olabilmek için, el ile vermek kafi değildir. Ayrıca kalbin de verme işinden razı olması, buna karşı çıkmaması lazımdır. Cömertlik hususunda hadis-i şeriflerde buyruldu ki:

Cömertlik, cennet ağaçlarından bir ağaçtır. Dalları dünyaya uzanmıştır. Kim ondan bir dal tutarsa, o dal onu Cennet’e çeker.

Cömertlik, Cennet’te bir ağaçtır. Cömert olan onun bir dalını yakalamıştır. O dal onu Cennet’e götürmeden bırakmaz. Cimrilik de Cehennem’de bir ağaçtır. Cimri de bu ağacın bir dalını yakalamıştır. O dal, o adamı, Cehennem’e götürmeden bırakmaz. Cömerdin yemeği şifa, cimrininki hastalıktır. Cömertlik bütün ayıpları örter.